Jolanta Lange pozbawiona Srebrnego Krzyża Zasługi – prezydent żąda zwrotu odznaczenia po skandalu agenturalnym

Jolanta Lange, dawniej Gontarczyk, została oficjalnie wezwana do zwrotu Srebrnego Krzyża Zasługi, który nadano jej w 1997 roku. Informację o wysłaniu pisma do Lange przekazała Agnieszka Jędrzak, podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP, działając w imieniu obecnego prezydenta Karola Nawrockiego.

Decyzja o odebraniu odznaczenia zapadła już w lipcu 2025 roku za kadencji prezydenta Andrzeja Dudy. Odebranie Krzyża Zasługi jest konsekwencją ujawnienia, że Jolanta Lange w latach 80. współpracowała z komunistyczną Służbą Bezpieczeństwa (SB) PRL. Razem z mężem, Andrzejem Gontarczykiem, miała brać udział w inwigilacji ks. Franciszka Blachnickiego, założyciela Ruchu Światło-Życie, który był represjonowany przez władze PRL. Według ustaleń Instytutu Pamięci Narodowej (IPN), ks. Blachnicki zmarł nagle na emigracji w Carlsbergu w 1987 roku, krótko po tym, jak Lange i jej mąż odwiedzili go za granicą.

Sprawa budzi duże emocje społeczne, zwłaszcza że w 2023 roku IPN poinformował, że ks. Blachnicki został prawdopodobnie otruty. W takim kontekście wiele środowisk obywatelskich występowało z apelem o odebranie Lange honorowego odznaczenia.

W piśmie wystosowanym w dniu 4 września 2025 roku, Kancelaria Prezydenta zażądała zwrotu Srebrnego Krzyża Zasługi wraz z legitymacją, wyznaczając na to termin siedmiu dni od daty otrzymania wezwania. W przypadku braku zwrotu, KPRP zapowiedziała wystąpienie na drogę sądową, co pociągnie za sobą dodatkowe koszty postępowania dla Lange.

Cała sprawa odznacza się znaczeniem historycznym i moralnym, dotykając kwestii rozliczenia się z przeszłością oraz zaufania do osób publicznych i honorowanych przez państwo.